قرص سورنجان (کلشی سین) برای چی خوبه؟ بررسی علمی فواید، عوارض و طریقه مصرف

قرص سورنجان یک داروی ضدالتهاب ساخته‌شده از عصاره گیاه سورنجان یعنی کلشی سین است که برای کاهش درد ناشی از التهاب مفاصل به‌ویژه نقرس موثر است. محصولات دارویی متعددی از گیاه سورنجان ساخته شده که بعضی از آن‌ها به‌صورت صنعتی (کپسول سورنجان درد کیور و فلکسوجوینت) و بعضی دیگر به‌صورت سنتی (حب سورنجان) تولید می‌شوند.

در این مقاله به زبان ساده و با استفاده از منابع علمی، کاربردهای تائیدشده و تائیدنشده و تبلیغاتی قرص سورنجان، عوارض و طریقه مصرف آن را بررسی می‌کنیم.

قرص سورنجان واقعا برای درد مفاصل خوب است؟

قرص سورنجان، با نام علمی کلشی سین مداسین، یک داروی ضدالتهاب مفصل است که از گیاه سورنجان گرفته می‌شود، اما این قرص فقط برای التهاب‌های خاص مفصل مؤثر است، نه برای همه دردهای مفصلی مانند آرتروز.

مطالعات علمی که روی ماده طبیعی کلشی سین (عصاره گیاه سورنجان) انجام شده نشان می‌دهند که این ماده فقط می‌تواند جلوی واکنش‌های التهابی سلول‌های سفید (گلبول‌های سفید) در مفصل را بگیرد و از این طریق ورم و درد ناشی از التهاب حاد را کاهش می‌دهد.

اما برخلاف آنچه وبسایت‌های فارسی و فروشگاه‌های طب سنتی ادعا می‌کنند، قرص سورنجان در بیماری‌هایی مثل آرتروز یا ساییدگی مفصل موثر نیست چون زانو درد بیشتر ناشی از سایش غضروف و تغییرات ساختاری مفصل است و التهاب حاد، عامل اصلی درد زانو نیست.

بیشترین تاثیر قرص سورنجان برای کاهش درد و التهاب مفصل ناشی از نقرس است چنانکه یک مطالعه در موسسه Cochrane (2015) نشان داده است که کلشی سین مداسین در درمان حملات حاد نقرس بسیار مؤثر است و می‌تواند درد و تورم مفصل را ظرف 24–48 ساعت کاهش پیدا می‌کند.

فواید قرص سورنجان؛ کاربردهای علمی و غیرعلمی

در وبسایت‌های فارسی کاربردهای گسترده‌ای برای قرص سورنجان یا کلشی سین مطرح شده است که از لاغری تا درمان دیسک کمر و سیاتیک، و کاهش درد ناشی از آرتروز زانو و التهاب تاندون را شامل می‌شود.

اما مطالعات علمی و منابع معتبر (ازجمله سایت‌های the-rheumatologist و drug bank) نشان می‌دهند که بسیاری از این کاربردها تائید علمی ندارند و صرفا کارکرد تبلیغاتی و تجاری دارند.

همانطور که بالاتر به آن اشاره شد، قرص سورنجان فقط برای کاهش التهاب‌های خاص به‌ویژه نقرس موثر است و در سایر موارد (مانند التهاب تاندون) تاثیر کم و در بعضی از موارد دیگر (دیسک کمر و سیاتیک و آرتروز) بی‌تاثیر است.

جدول زیر کاربردهای تائیدشده و تائیدنشده قرص کلشی سین مداسین را نشان می‌دهد.

کاربردهای علمی قرص سورنجان: نقرس و التهاب تاندون

در پاسخ به این سوال پر تکرار که «قرص سورنجان برای چی خوبه» باید گفت که اصلی‌ترین کاربرد کپسول سورنجان یا کلشی سین مداسین، کاهش التهاب و درد ناشی از نقرس و التهاب تاندون‌ها است.

وقتی کریستال‌های اسید اوریک در مفصل تجمع می‌کنند یا تاندون‌ها دچار التهاب می‌شوند، سلول‌های التهابی در آن منطقه جمع می‌شوند و درد و تورم ایجاد می‌کنند. کلشی سین با مهار فعالیت این سلول‌های التهابی و کاهش تولید مواد التهابی، باعث کاهش سریع درد و ورم می‌شود.

به زبان ساده، این قرص به جای اینکه مفصل یا تاندون را مستقیم ترمیم کند، واکنش التهابی بدن را کنترل می‌کند و به این ترتیب درد و تورم را کمتر می‌کند.

کاربردهای تائیدنشده قرص سورنجان: دیسک کمر، سیاتیک و آرتروز

انواع محصولات دارویی حاوی گیاه سورنجان

محصولات دارویی متنوعی (از قرص و کپسول گرفته تا شربت) در عطاری‌ها و داروخانه‌های ایران عرضه می‌شوند که ماده اصلی آن، گیاه سورنجان یا ماده طبیعی کلشی سین است. هر کدام از این داروها معمولا ترکیب گیاه سورنجان با مواد طبیعی و گیاهان دیگر است تا خاصیت دارو را افزایش دهد.

البته وجه مشترک تمام این داروها، هم گیاهی‌بودن و هم موثر بودن برای کاهش درد ناشی از تجمع سلول‌های التهابی است.

در ادامه با هر کدام از این محصولات، ترکیبات قرص سورنجان و ویژگی‌های آن آشنا می‌شوید.

کپسول سورنجان درد کیور (واردات پاکستانی)

سورنجان درد کیور (Dard Cure) یک محصول صنعتی وارداتی از پاکستان است که ماده فعال آن گیاه سورنجان (کلشی سین) است و برای کاهش التهاب و درد مفاصل در حملات حاد نقرس و التهاب تاندون‌ها استفاده می‌شود.

عوارض کپسول سورنجان درد کیور اگر به‌صورت خودسرانه و به میزان زیاد مصرف شود، شامل تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکمی می‌شود. به همین دلیل قبل از مصرف کپسول درد کیور حتما باید با پزشک مشورت کنید.

• ترکیبات: بخش‌های مختلف گیاه سورنجان (کلشی سین) به‌عنوان ماده اصلی؛ گاهی گیاهان کمکی مثل زنجبیل یا فلفل.

• تفاوت و شباهت: صنعتی و دوز کلشیسین مشخص؛ مشابه حب سورنجان عطاری از نظر ماده فعال اما گیاهان کمکی کمتر و استاندارد شده است.

قرص یا حب سورنجان (موجود در عطاری‌ها)

حب سورنجان یک محصول سنتی و گیاهی است که در عطاری‌ها عرضه می‌شود. دوز کلشی سین در این قرص سورنجان مشخص نیست و اثر آن کمی ملایم‌تر از کپسول سورنجان درد کیور است، اما گیاهان سنتی همراه با آن ممکن است کمی اثر ضد درد یا گرم‌کنندگی داشته باشند.

• ترکیبات: سورنجان + رازیانه، هلیله، صبر زرد، زنجبیل، میخک، زیره و سایر گیاهان محلی.

کپسول سورنجان مویزی

این محصول یک کپسول گیاهی ایرانی است که سورنجان را با چند گیاه دیگر ترکیب کرده و علاوه بر اثر ضد التهاب کلشی سین، گیاهان مکمل می‌توانند گردش خون و آرامش مفصل را کمی بهتر کنند.

• ترکیبات: سورنجان + برگ حنا، برگ سنا، تخم گشنیز، ریشه عاقرقرحا، صبر زرد، میوه دارفلفل، کشمش یا مویز و گاهی زنیان.

شربت یا معجون سورنجان عالیان

این محصول یک شربت یا معجون سنتی است که سورنجان را با چند گیاه مکمل ترکیب کرده است. اثر اصلی همان کاهش التهاب و درد مفاصل است، ولی دوز کلشی سین دقیق مشخص نیست و معمولا اثر آن نسبت به کپسول صنعتی کمتر است.

• ترکیبات: سورنجان + زنیان، زنجبیل، کرفس و برخی گیاهان سنتی دیگر.

قرص فلکسجوینت

فلکسجوینت یک محصول صنعتی ترکیبی است که مقدار کمتری از عصاره گیاه سورنجان را در ترکیب با سایر گیاهان و عصاره‌های ضد التهاب عرضه می‌کند. به همین دلیل قرص فلکسجوینت برخلاف سایر قرص‌ها و شربتی که معرفی شد، بیشتر در حمایت از سلامت غضروف و مفصل موثر است و اثر آن روی نقرس حاد محدودتر است.

• ترکیبات: سورنجان + زردچوبه، زنجبیل، عصاره‌های مفصلی و گیاهان ضد التهاب دیگر.

کدام قرص سورنجان را مصرف کنم؟ راهنمای مصرف

اگر قصد مصرف قرص سورنجان را دارید، اولویت با محصولات صنعتی با دوز مشخص و مجوز دارویی است.

گیاه سورنجان یک گیاه سمی است و به همین دلیل به هیچ‌وجه نباید خودسرانه و به‌صورت درمان خانگی مصرف شود. بنابراین بهتر است از مصرف محصولات بدون برند و ساخت عطاری‌ها، یعنی حب سورنجان، قرص یا معجون یا شربت سنتی که دوز مشخصی ندارند پرهیز کنید.

برای کنترل التهاب و درد حاد نقرس یا التهاب تاندون‌ها، بهترین گزینه کپسول سورنجان درد کیور است؛ چون دوز کلشی سین آن مشخص دارد و اثر سریع دارد.

اما اگر هدف سلامت مفصل و کاهش درد مزمن مفصل ناشی از آرتروز یا مشکلات حرکتی است، قرص فلکسجوینت گزینه بهتری است، چون تمرکز آن بیشتر روی غضروف و درد مزمن است و برای نقرس حاد مناسب نیست.

طریقه و زمان مصرف قرص سورنجان

به طور کلی، قرص‌ها و کپسول‌های سورنجان بهتر است بعد از مشورت با پزشک یا داروساز مصرف شوند. محصولات صنعتی مانند کپسول سورنجان درد کیور یا قرص فلکسجوینت به صورت قرص یا کپسول خوراکی و با یک لیوان آب کامل مصرف می‌شوند. محصولات سنتی مثل حب سورنجان عطاری، کپسول مویزی یا شربت/معجون عالیان هم به‌صورت خوراکی مصرف می‌شوند.

بهترین زمان مصرف قرص سورنجان معمولاً با غذا یا بعد از غذا است تا احتمال تحریک معده کاهش پیدا کند.

عوارض قرص سورنجان

قرص سورنجان اگرچه یک محصول دارویی گیاهی است اما مانند هر ماده گیاهی و طبیعی دیگری، مصرف آن می‌تواند برای بعضی از افراد با عوارضی همراه شود. به همین دلیل باید قبل از مصرف، با پزشک و داروساز مشورت کنید و علت مصرف و شرایط جسمانی خود را توضیح دهید.

شایع‌ترین عوارض مصرف قرص سورنجان بر اساس منابع علمی به این ترتیب هستند:

• مشکلات گوارشی: شایع‌ترین عوارض شامل تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکمی است. این علائم معمولاً با کاهش دوز یا مصرف همراه غذا کمتر می‌شوند.

• اختلالات خونی: مصرف طولانی یا دوز بالا می‌تواند باعث کاهش تعداد گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها و گلبول‌های قرمز شود.

• اختلال عملکرد کلیه یا کبد: در افرادی که مشکلات کلیوی یا کبدی دارند، کلشیسین می‌تواند باعث تشدید آسیب یا سمیت این ارگان‌ها شود.

• درد عضلانی یا ضعف: برخی افراد ممکن است میالژی یا ضعف عضلانی را تجربه کنند.

• مسمومیت حاد: مصرف بیش از حد می‌تواند به اسهال شدید، استفراغ، اختلال شدید الکترولیت‌ها، نارسایی کلیوی یا کبدی و حتی خطر تهدید کننده زندگی منجر شود.

تداخل دارویی قرص سورنجان (کلشی سین)

قرص سورنجان (کلشی سین مداسین) ممکن است با بعضی از داروها یا قرص‌های مکمل‌ تداخل داشته باشد و عوارضی را با خود به همراه داشته باشد.قبل از مصرف هر داروی دیگر، حتی گیاهی یا مکمل، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

• برخی آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد قارچ: مثل اریترومایسین یا کتوکونازول می‌توانند باعث شوند کلشیسین در بدن زیاد شود و مسمومیت ایجاد شود.

• داروهای مخصوص قلب یا فشار خون: مصرف همزمان بعضی داروهای قلبی می‌تواند ریسک مشکلات قلبی را بالا ببرد.

• داروهای کاهش‌دهنده سلول‌های خون: اگر همزمان با داروهایی که روی خون اثر دارند مصرف شود، ممکن است تعداد گلبول‌های خون کم شود.

• برخی داروها یا مکمل‌های کبد یا کلیه: می‌توانند باعث افزایش عوارض یا مسمومیت شوند.

این افراد نباید قرص سورنجان مصرف کنند

اگر یکی از شرایط زیر را دارید، نباید از حب سورنجان یا سایر محصولات دارویی حاوی گیاه سورنجان یا کلشی سین استفاده کنید.

• افرادی که مشکلات شدید کلیوی یا کبدی دارند، چون سورنجان می‌تواند باعث آسیب بیشتر شود.

• کسانی که مشکلات قلبی جدی دارند یا ریتم قلبشان ناپایدار است.

• افرادی که سطح پایین گلبول‌های خون دارند یا مشکلات خونی شدید دارند.

• کسانی که حساسیت یا آلرژی شناخته شده به سورنجان یا ترکیبات مشابه گیاهی دارند.

• زنان باردار یا شیرده، مگر اینکه پزشک اجازه دهد، چون ایمنی در این شرایط به‌طور کامل مشخص نیست.

• افرادی که داروهای پرخطر مصرف می‌کنند (به ویژه داروهای قلبی، ضدقارچ یا داروهای شیمی‌درمانی) و امکان کنترل دقیق تحت نظر پزشک نیست.

سوالات متداول

ترکیبات قرص سورنجان چیست؟

مادهٔ اصلی آن برگرفته از گیاه سورنجان است. در برخی محصولات، سورنجان همراه با گیاهان کمکی سنتی مثل هلیله، میخک، صبر زرد، فلفل سیاه یا زیره ترکیب شده است.

قیمت قرص سورنجان چقدر است؟

در بازار ایران، قیمت‌ها متغیر است؛ برای نمونه، برخی فروشگاه‌ها کپسول سورنجان را حدود ۴۵٬۰۰۰ تومان عرضه کرده‌اند و برخی دیگر قیمت‌هایی در حدود ۹۹٬۰۰۰ تومان برای بسته‌های خاص گزارش کرده‌اند.

آیا قرص سورنجان خواب‌آور است؟

خیر، این دارو اساساً برای کاهش التهاب مفصل طراحی شده و اثر خواب‌آوری ندارد.

آیا قرص سورنجان برای کلیه ضرر دارد؟

بله، افرادی که مشکلات کلیه یا کبد دارند باید احتیاط کنند؛ مصرف این دارو در این شرایط می‌تواند خطرناک باشد.

قرص سورنجان را از کجا تهیه کنیم؟

بهترین روش این است که آن را از داروخانه‌های رسمی با نسخهٔ پزشک تهیه کنید، چون محصولات بدون مجوز یا از فروشگاه‌های نامعتبر ممکن است کیفیت یا اصالت نداشته باشند.

قرص سورنجان ساخت کدام کشور است؟

برخی نمونه‌ها تولید ایران هستند، اما محصولی با نام تجاری خاص وارداتی از پاکستان نیز در بازار ایران دیده شده است.