پارگی مینیسک زانو یکی از دردناک ترین و شایع ترین آسیب هایی است که در بین افراد زیادی به خصوص ورزشکاران اتفاق میافتد.
هر گونه فعالیتی که باعث شود فرد به طور ناگهانی زانوی خود را به شدت بچرخاند و تمام وزن خود را روی آن قرار دهد، می تواند باعث شود تا به مینیسک آسیب شدیدی برسد و یا پاره شود. اما این که پارگی مینیسک زانو دقیقا چیست و چرا این اتفاق می افتد، مسئله ای است که قصد داریم در این مطلب به آن بپردازیم. با نوبت دکتر آنلاین همراه باشید.
ساختار مینیسک زانو به چه شکل است؟
زانوی همه انسان ها از دو قسمت تشکیل شده و غضروفی شبیه به حرف C دارد که مانند یک بالشتک بین استخوان ساق پا و ران شما عمل می کند. اگر مینیسک دچار پارگی شود ممکن است باعث ایجاد تورم و کبودی در قسمت زانو شود. همچنین ممکن است که شما در زمان حرکت با انسداد زانو مواجه شوید و نتوانید زانوی خود را به طور کامل بکشید.
درمان های محافظه کارانه همچون استراحت، یخ و دارو می تواند گاهی اوقات به عنوان تسکین درد پارگی مینیسک کافی باشد. اگر دچار پارگی مینیسک شده باشید، کافی است به آن زمان دهید تا خود به خود ترمیم شده و بهبود یابد. اما گاهی زمانی که فرد احساس درد شدید کند و این درد او را از فعالیت های روزمره بازدارد، پزشک جراحی را تجویز می کند.
علت های پاره شدن مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو دو علت اصلی دارد که یکی از آن ها پارگی بر اثر ضربه ناگهانی است که بیشتر برای ورزشکاران اتفاق می افتد. زمانی که ورزشکار سریع بدن خود را روی زانو می چرخاند اما پا همچنان به صورت صاف روی زمین باقی می ماند، ممکن است پارگی مینیسک رخ دهد. بازیکنانی که در رشته های ورزشی فوتبال و بسکتبال فعالیت دارند، بیشتر تحت تاثیر این نوع از پارگی مینیسک زانو هستند.
علت دیگر هم پارگی بر اثر دژنراتیو مینیسک زانو است که بر اثر سایش در طول زمان ایجاد می شود. این عارضه بیشتر برای افرادی که سن های بالاتر هستند، در اثر انحطاط و تخریب ساختار مینیسک در زانوی آن ها ایجاد خواهد شد. این دو نوع پارگی کاملا متفاوت از یک دیگر هستند و درمان هایی که برای هر کدام مورد استفاده قرار می گیرد هم از هم متفاوت است.
علائم پاره شدن مینیسک زانو
این که زمانی که مینیسک زانو پاره شود، چه علائمی را در فرد نشان می دهد بستگی به درجه و شدت پارگی دارد. اما یکی از مهم ترین نشانه های این عارضه این است که علائم آن به آهستگی بروز می کند و به مرور زمان هر چقدر که زمان می گذرد علائم شدیدتر شده و فرد از انجام فعالیت هایی باز می ماند.
به همین دلیل است که خیلی از افرادی که دچار این عارضه می شوند در مراحل اولیه چیزی احساس نمی کنند و اصلا متوجه نمی شوند که مینیسک زانوی آن ها دچار پارگی شده است و به راحتی به فعالیت های خود ادامه می دهد. از علائم مهم پاره شدن مینیسک زانو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ظاهر شدن درد بسیار شدید در نزدیکی یا اطراف پارگی مینیسک زانو
- زانو درد شدید بلافاصله پس از این که مینیسک زانو پاره شد.
- تشدید درد زانو هنگام راه رفتن، نشستن و برخاستن
- متورم شدن زانو چند ساعت بعد از این که زانو آسیب دید.
چنان چه این علائمی را در زانوی خود مراجعه کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. چرا که اگر این علائم را نادیده بگیرید، با گذشت زمان پارگی شدید تر و وخیم تر خواهد شد که در این صورت علائم شدید تری را در خود مشاهده خواهید کرد.
این علائم عبارت هستند از:
- شنیده شدن صداهای غیر طبیعی و کلیک مانند در زانو
- شدید شدن درد زانو و تورم آن
- قفل کردن زانو هنگام راه رفتن
- احساس خالی شدن زانو به صورت ناگهانی
تشخیص پارگی مینیسک زانو
چنان چه مینیسک زانو پاره شود، معمولا بعد از 24 ساعت فرد علائمی را در خود مشاهده می کند که این اولین علائم آن می تواند تورم و کبودی در زانو باشد. اگر پارگی خفیف باشد ممکن است فرد احساس کند چیزی در زانوی او ترکیده است.
همچنین برای چرخاندن زانو به مشکل می خورد و یا نمی تواند زانوی خود را به طور کامل صاف کند. حتی ممکن است هنگام راه رفتن و حرکت کردن، احساس کند که زانوی او قفل شده است.
چه نوع پزشکی می تواند مینیسک زانو را درمان کند؟
سوالی که ممکن است برای بعضی از افراد پیش بیاید این است که زمانی که متوجه پارگی مینیسک زانو شدیم یا قصد داریم تشخیص دهیم زانو درد ما چه علتی دارد، باید به چه پزشکی مراجعه کنیم.
برای معاینه زانو باید به متخصص طب فیزیکی و ارتوپد و یا پزشک مراقبت های اولیه ورزشی و یا یک جراح ارتوپد مراجعه کنید.
آیا پارگی مینیسک زانو خود به خود درمان می شود؟
منیسک زانو از دو بخش تشکیل شده که یک بخش آن حاوی رگ های خونی است و در آن خون جریان دارد. تا زمانی که در این قسمت منبع خون وجود داشته باشد، یعنی مواد مغذی بدن به آن می رسد. در نتیجه این بخش می تواند خود را با استفاده از مواد مغذی در بدن ترمیم و بازسازی کنند. این بخش را منطقه قرمز می گویند که علت آن هم وجود خون است. اما بخش دیگر رگ های خونی ندارد و به آن منطقه سفید می گویند.
چون در این بخش هیچ خونی جریان ندارد بنابراین نمی تواند خود را ترمیم و بازسازی کند. پس نمی توانیم بگوییم که پارگی مینیسک زانو به طور کامل خود به خود بهبود می یاد. چرا که بخش منطقه سفید نیاز به کمک دارد. یکی از بهترین روش های درمانی برای این منطقه می تواند خرید زانوبند زاپیامکس باشد. در ادامه در این مورد بیشتر توضیح خواهیم داد.
آیا پیاده روی برای کسی که دچار پارگی مینیسک زانو شده ضرر دارد؟
افراد در طول روز حرکات و فعالیت های مختلفی انجام می دهند که یکی از آن ها پیاده روی است. حرکاتی که نیازی به تغییر سریع ندارند و به زانوها فشار خاصی وارد نمی کنند، ضرری برای فردی که دچار پارگی مینیسک زانو شده ندارد. در واقع فرد می تواند به راحتی این دردهای خفیف را تحمل کند و یا حتی ورزش های آرام هم انجام دهد.
اما باید بگوییم که معمولا اگر از پارگی مراقبت نشود و علائم آن نادیده گرفته شود، پارگی مینیسک پیشرفت خواهد کرد. هر چقدر پارگی بیشتر شود، درد هم شدید تر و علائم بدتر خواهد شد. بنابراین بهتر است از زانویی که مینیسک آن پاره شده مراقبت کنید و تمام فعالیت های خود را با ملایمت و آرامش انجام دهید تا به مرور زمان ترمیم یابد.
آیا مینیسک پاره شده را می توان ترمیم کرد؟
بله پارگی مینیسک زانو را می توان ترمیم و درمان کرد که ادامه انواع روش های درمانی را برای شما توضیح خواهیم داد.
فیزیوتراپی
درمان و ترمیم پارگی مینیسک زانو کاملا بستگی به شدت و درجه پارگی دارد. اگر مقدار پارگی خفیف و جزئی باشد و سایر علام زانو درد هم برطرف شده باشد، پزشک می تواند با ارائه چند تمرین ورزشی و یا فیزیوتراپی برای تقویت عضلات این مشکل را حل کند.
اگر تمرینات به کمک فیزیوتراپیست انجام شود، هم پزشک و هم بیمار اطمینان خواهند داشت که هیچ اشتباهی در انجام تمرینات پیش نخواهد آمد.
جراحی
همان طور که گفتیم بسته به شدت پارگی پزشک راه های درمانی متفاوتی را به بیمار خود ارائه خواهد داد. یکی دیگر از روش های درمانی پارگی مینیسک زانو جراحی آرتروسکوپیک است. البته قبل از تجویز این روش، سن بیمار، شرایط بدنی، وضعیت بیماری های زمینه ای، شدت و وخامت ضایعه و غیره در نظر گرفته می شود.
به عنوان مثال اگر بیمار جوان باشد پزشک می تواند این پارگی را بخیه بزند البته این در صورتی است که ناحیه آسیب دیده هنوز منبع خونی داشته باشد. اما اگر بیمار مسن و سالمند باشد، احتمال دارد پزشک سطحی از منیسک را جدا کند. چون هر چقدر سن بالاتر می رود احتمال این که خون رسانی در این قسمت خیلی خوب نباشد، بیشتر است. گاهی هم ممکن است کل مینیسک برداشته شود.
زانوبند زاپیامکس
یکی دیگر از راه حل های بسیار خوب و مفید برای درمان پارگی مینیسک زانو، استفاده از زانوبند زاپیامکس است که در مقایسه با سایر روش های درمانی همچون فیزیوتراپی عملکرد بسیار قوی تری دارد. این زانوبند از تکنولوژی UIC بهره مند شده است و متشکل از سه بخش اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس است.
این زانو بند می تواند با ایجاد گرمایی متعادل و آرامش بخش، جریان خون در ناحیه زانو را افزایش دهد و باعث بهبود گردش خون در ناحیه پارگی مینیسک زانو شود. از دیگر مزایای زانوبند زاپیامکس این است که زانو را به صورت ملایم ماساژ می دهد و با بلاک عصبی در زانو می تواند درد را در این ناحیه کاهش دهد.
استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
از جمله داروهایی که برای کاهش درد پارگی مینیسک زانو مورد استفاده قرار می گیرند داروهای غیر استروئیدی هستند البته این داروها هیچ گونه تاثیری در روند درمانی ندارند و نهایتا می توانند التهاب را کاهش داده و درد را تسکین دهند. بنابراین نمی توان به تنهایی فقط از دارو استفاده کرد و روش های درمانی دیگر را انجام نداد.
طول درمان پارگی مینیسک زانو چقدر است؟
سوالی که ممکن است برای بسیاری از افرادی که دچار پارگی مینیسک زانو شده اند، پیش بیاید این است که چقدر طول می کشد تا این عارضه درمان شود. اگر پارگی ترمیم شود، طول درمان از چهار تا شش هفته طول خواهد کشید. در این مدت هم بهتر است به وسیله عصا از زانوی خود حمایت کنید و اجازه ندهید تا فشار وزن شما را تحمل کند.
اگر نیاز به جراحی باشد و پزشک لازم بداند که تیکه ای از مینیسک را حذف کند، فقط برای چند روز نیاز به عصا برای حمایت از زانو خواهید داشت و بعد از آن می توانید به فعالیت های روزمره خود بدون کمک به عصا بپردازید. بهتر است در این دوران مصرف غذاهای سالم و مغذی را فراموش نکنید تا طول دوره نقاهت شما کمتر شود.
سوالات متداول
آیا ممکن است پارگی مینیسک زانو بی دلیل اتفاق بیفتد؟
خیر. نمی توان گفت که این عارضه بی دلیل اتفاق می افتد. علت آن معمولا آسیب در ورزش است و یا به دلیل تخریب ساختار منیسک زانو اتفاق می افتد.
چه کسانی بیشتر در معرض این عارضه قرار می گیرند؟
ورزشکارانی که در رشته های ورزشی فوتبال، بسکتبال و غیره فعالیت دارند. این افراد به دلیل چرخش های ناگهانی زانو بیشتر در معرض خطر پارگی مینیسک هستند.
آیا پارگی مینیسک درمان دارد؟
بله می توان با فیزیوتراپی، استفاده از زانوبند زاپیامکس و جراحی این عارضه را درمان کرد.
آیا دارویی برای تسکین درد پارگی مینیسک وجود دارد؟
بله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می توانند ورم ناشی از پارگی را کاهش داده و باعث تسکین درد شوند.
