درد سیاتیک، از جمله درد های آزار دهنده ای است که، از کمر شروع شده و تا باسن، پشت ران و ساق پا ادامه پیدا می کند. بروز درد در این نواحی، به طور ناگهانی شکل گرفته و در برخی موارد خفیف، به مرور زمان و انجام مراقبت صحیح، بهبود می یابد. عصب سیاتیک از نخاع شروع شده و از لگن به باسن و بعد از آن پاها ادامه می یابد. این عصب، به صورت درد در کمر، باسن و پاها خود را نشان می دهد. اگر شدت آسیب زیاد باشد، درد در نواحی دیگر نیز احساس خواهد شد. در این مطلب، شما را با مفهوم سیاتیک، علائم و روش های درمان آن آشنا خواهیم کرد.
سیاتیک کجای کمر است؟
همان طور که گفته شد، سیاتیک، بزرگ ترین عصب در بدن انسان بوده، که از باسن و پشت ران، در یک راستا به زانو می رسد. این عصب در قسمت زانو، به دو قسمت تی بال و پرونئال تقسیم می شود. سیاتیک، دارای 5 ریشه عصبی می باشد، که در هر طرف بدن، یک عصب سیاتیک وجود داشته و به زانو می رسد. از آن جایی که، عصب سیاتیک به اعصاب دیگر در پاها نیز انتقال می یابد، می توان گفت، سیاتیک، هم در پای چپ و هم در پای راست افراد اتفاق می افتد.
علائم تشخیص سیاتیک
در صورتی که سیاتیک تحت فشار قرار گیرد، علائمی مانند ضعف عضلانی، احساس سوزش در کف پا و غیره مشاهده می شود. این علائم، در اکثر مواقع زندگی عادی افراد را مختل خواهند کرد. به طور کلی، علائم و نشانه های سیاتیک شامل موارد زیر می شود.
- درد کمر تا پایین پاها
- درد تیز در پایین کمر
- درد در زمان نشستن یا ایستادن طولانی
- درد در ناحیه زانو
- احساس تحریک در ناحیه کمر
- التهاب در بافت آسیب دیده
- ضعیف شدن عضلات به دلیل درد شدید و عدم تحرک
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در ساق یا انگشتان پا
- درد مداوم و طولانی در یک سمت کمر
نحوه تشخیص سیاتیک در خانه
به منظور تشخیص درد سیاتیک در منزل، لازم است دراز کشیده و پا ها را کاملا صاف کنید. سعی کنید، پای مورد نظر که دچار درد است را بالا بیاورید. اگر درد پا، مانع از بالا آوردن پا تا ارتفاع تقریبی 30 تا 70 درجه شد بشود، نشان می دهد شما به سیاتیک مبتلا شده اید. در این تست عصب خانگی، سیاتیک کاملا صاف شده و در صورتی که درگیر شده باشد، انجام دادن این حرکت برای فرد، غیر ممکن خواهد بود. از دیگر علائم و نشانه های سیاتیک که به راحتی در منزل تشخیص داده می شود، دفعات زیاد رفتن به دستشویی است. هر چند تکرر ادرار به تنهایی نشان دهنده ابتلا به سیاتیک نیست، ولی به دلیل عدم کنترل مثانه در درد سیاتیک، فرد مجبور به استفاده مکرر از سرویس بهداشتی خواهد شد.
دلایل ابتلا به درد سیاتیک
ایجاد شرایط مختلف موجب درگیر شدن ستون فقرات و آسیب به اعصابی که در پشت شما قرار دارند می شود. به طور کلی باید گفت، هر عاملی که موجب ایجاد فشار بر عصب سیاتیک و ریشه های عصبی شود، موجب بروز درد سیاتیک خواهد شد. برخی از دلائل بروز سیاتیک عبارتند از:
- افتادگی دیسک
- آسیب ستون فقرات
- خار های استخوانی ناشی از آرتروز
- تنگی کانال نخاعی
- وجود تومور در ستون فقرات
- بروز آبسه در ستون فقرات
انواع نقاط کمر که به درد سیاتیک دچار میشود
همان طور که گفته شد، عصب سیاتیک، بزرگ ترین عصب بدن می باشد، که با توجه به نوع و محل درگیری سیاتیک، انواع مختلفی دارد. در ادامه، سه مورد از انواع درد سیاتیک را بررسی خواهیم کرد.
سیاتیک پای راست
رگ سیاتیک، هم در پای راست و هم در پای چپ قرار داشته و به همین دلیل، سیاتیک در هر دو پا اتفاق می افتد. علائم سیاتیک در پای راست، درد منتشر شونده در پا از پهلوی راست تا ران و پشت ساق می باشد. این درد، با نشانه های دیگری مانند، سوزن سوزن شدن، بی حسی و در موارد شدید تر، با افتادگی پای راست نیز همراه است.
سیاتیک پای چپ
عصب سیاتیک در برخی مواقع، در پای چپ دچار آسیب شده و از پهلوی چپ و باسن شروع و تا باسن، ران و ساق پا نیز ادامه می یابد. مواردی مانند استفاده از کمپرس سرد و گرم، دارو های شل کننده عضلات، مسکن ها، انجام فعالیت های ورزشی و تمرینات فیزیوتراپی، موجب کاهش و تسکین علائم در سیاتیک پای چپ خواهد شد.
سیاتیک لگن
در این نوع از سیاتیک، که با نام آندومتریوز لگن نیز شناخته می شود، بافتی همانند بافت رحم در بیرون از رحم شکل گرفته که پاسخی مشابه با سیکل ماهیانه می دهد. به گونه ای که، ضخیم شده و در دوران قاعدگی، خونریزی های شدیدی ایجاد می کند. به دلیل این که، جایی برای خروج در این نوع خونریزی وجود ندارد، خونریزی ها روی بافت قبلی قرار گرفته و آن را ضخیم تر می کند. با بزرگ تر شدن این لایه، عصب سیاتیک درگیر شده و فرد، دچار اختلال سیاتیک لگن خواهد شد.
درد سیاتیک چقدر طول می کشد؟
کم یا زیاد بودن این مدت، در حاد یا مزمن بودن سیاتیک تاثیر زیادی دارد. سیاتیک حاد، با گذشت 4 تا 6 هفته بهبود پیدا کرده و رفع خواهد شد. اگر این زمان طولانی تر شود، موجب مزمن تر شدن درد خواهد شد. درد های شدید سیاتیک، نیازمند استفاده از درمان های تخصصی برای بیمار می باشند.
انواع درمان درد سیاتیک
روش های مختلفی به منظور کاهش درد سیاتیک و افزایش دامنه حرکتی بیمار وجود دارد. در ادامه، انواع روش های درمان سیاتیک را بررسی می کنیم.
دارو درمانی
در مراحل اولیه بیماری، از دارو های مخصوصی برای درمان درد سیاتیک استفاده می شود. این دارو ها، شامل موارد زیر می باشند:
- دارو های غیر استروئیدی: این دارو ها، موجب کاهش تورم و التهاب تا میزان زیادی خواهند شد. دارو هایی مانند، آسپرین، ناپروکسن و ایبوپروفن از جمله دارو های غیر استروئیدی هستند که در اغلب مواقع نیازی به نسخه پزشک نیز ندارند. با این حال، بهتر است زیر نظر پزشک استفاده شوند.
- دارو های شل کننده عضلات: دارو هایی مانند متوکاربامول، باکلوفن و تیزاندین، موجب کاهش فشار عضلات به عصب سیاتیک شده و درد و ناراحتی را در افراد از بین می برند. در برخی موارد، که استفاده از این دو دسته دارو، موثر واقع نشد، پزشک، از دارو های مسکن قوی برای بیمار استفاده می کند.
استفاده از طب مکمل
امروزه طب مکمل، جایگزین جدیدی برای روش های درمانی دیگر است و هر روز به محبوبیت آن افزوده می شود. تعدادی از روش های استفاده شده در طب مکمل عبارتند از:
- طب سوزنی
- هیپنوتیزم
- ماساژ درمانی
کمربند پلاتینر
این کمربند با استفاده از سه تکنولوژی uic؛ میزان کمر درد شما را تا حد 0 کاهش خواهد داد. به این صورت که با افزایش گردش خون در سیاتیک کمر و افزایش گرما در این ناحیه به روند درمان سیاتیک بسیار کمک خواهد. خرید کمربند پلاتینر شاید اولین اقدامی باید باشد که برای درمان کمر خود باید انجام دهید.
انجام فعالیت های ورزشی
ورزش، روشی موثر و بدن عوارض احتمالی در درمان درد های ناشی از سیاتیک است. بهترین و مناسب ترین ورزش، پیاده روی و انجام حرکات کششی است. علاوه بر این ها، یوگا و پیلاتس نیز، به عنوان مناسب ترین ورزش ها در درمان سیاتیک شناخته شده و درد را تا میزان زیادی کاهش می دهد.
فیزیوتراپی
از روش های درمانی دیگر، انجام فیزیو تراپی می باشد. متخصصین فیزیوتراپی، به منظور از بین بردن درد در بیماران، برنامه ای دقیق، شامل حرکات ورزشی مخصوص برای بیمار آماده می کنند، تا طبق این برنامه پیش برود. انجام این برنامه، موجب کاهش فشار بر عصب سیاتیک شده و عضلات را قوی می کند. در نتیجه، درد سیاتیک بهبود پیدا کرده و از بین خواهد رفت.
جراحی
این روش، درمانی قطعی بوده و در مواردی که، سیاتیک مزمن و با درد شدید همراه باشد، استفاده می شود. به طور مثال، زمانی که درد رگ سیاتیک، موجب از بین رفتن کنترل روده و معده شود، لازم است در اولین فرصت، جراحی برای بیمار انجام شود.
زنگ خطر برای درد سیاتیک
با وجود درد بسیار شدید که در اثر سیاتیک ایجاد می شود، در بسیاری موارد، این درد به خودی خود درمان شده و رفع می شود. زنگ خطر درد های سیاتیک زمانی است که، منجر به ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع شود. این مرحله، به عنوان حاد ترین مرحله سیاتیک بوده و نیازمند پیگیری های بسیار جدی از سمت افراد می باشد.