بهترین روش درمان بی حسی و کرختی پا + نحوه درمان خانگی
بی حس‌شدن پا به دلایل بسیاری از جمله نشستن و یا ایستادن‌های طولانی‌مدت که منجر به فشار به اعصاب می‌شود، رخ می‌دهد. معمولاً این‌گونه بی‌حسی‌ها با استراحت بهبود می‌یابند. اما اگر این شرایط پس از مدتی بهبود نیافت ممکن است که علت جدی‌تر داشته باشد و درمان آن باتوجه‌به علت باید موردتوجه بگیرد. عموماً این آسیب‌ها ناشی از کاهش ویتامین و مواد معدنی بوده که با یک رژیم غذایی مناسب بهبود می‌یابند. اما اگر درد همچنان ادامه داشته و مثلاً آسیب نخاعی علت باشد شاید به درمان جدی‌تر نیاز داشته باشد.
درمان فوری بی‌حسی و کرختی پا
پس از نشستن یا ایستادن‌های طولانی‌مدت عصب‌ها تحت‌فشار قرار گرفته و برای مدتی در انتقال پیام‌های عصبی به مغز اختلال به وجود می‌آید. تغییر وضعیت بدن، حرکت‌دادن پاها و ماساژ با پماد و تمرینات کششی برای بهبود شرایط توصیه می‌شود. اما درصورتی‌که شرایط با استراحت بهبود نیافت بهتر است که علت به‌صورت دقیق‌تری بررسی شود.
می‌توان تا حدودی علت بی‌حسی پا را از طریق وجود علائم محتمل دانست و به‌صورت هدفمندانه‌تری به درمان پرداخت:
شدت درد همراه با بی‌حسی | فرضیه احتمالی | درمان پیشنهادی |
بدون درد | کمبود ویتامین و مواد معدنی تنگی عروق دیابت خفیف | مصرف مکمل کاهش وزن تمرینات ورزشی |
درد خفیف تا متوسط | تنگی نخاع بیماری خودایمنی نوروپاتی دیابتی | کمربند UIC مکمل آنتی آکسیدان مکمل آلفا لیپوئیک اسید |
درد شدید | التهاب عصب تومور عصبی | زنجبیل و زردچوبه جراحی |
درمان بی‌حسی پا بدون درد
بی‌حسی که با استراحت بهبود نیابد زنگ خطری از آسیب جدی به اعصاب است. هرگونه آسیب به اعصاب که انتقال پیام‌های عصبی را به مغز مختل کند منجر به بی‌حسی می‌شود. علل احتمالی بی‌حسی پا بدون درد می‌تواند سوءتغذیه، آترواسکلوروز یا دیابت‌های خفیف باشد.
علت احتمالی | علائم احتمالی همراه | درمان |
کمبود ویتامین و مواد معدنی | پوست خشک و پوسته‌پوسته خشکی و ریزش مو زخم در دهان یا لب | مصرف ویتامین B، C و E مصرف منیزیم و پتاسیم (گردو و موز) |
آترواسکلوروز (تنگی عروق) | تنگی نفس احساس سبکی سر سردی دست‌وپا | کاهش وزن تمرینات ورزشی قرص آسپرین قرص استاتین |
دیابت خفیف | تکرر ادرار خشکی دهان تاری دید | مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده تمرینات ورزشی مصرف چای‌دارچین استفاده از زانوبند UIC |
درمان بی حس ناشی از کمبود ویتامین و مواد معدنی
سلول‌های عصبی از غلاف میلین تشکیل شده‌اند که پیام‌های عصبی را با سرعت بیشتری انتقال می‌دهند. ویتامین B، C و E و مواد معدنی مانند آهن و مس برای رشد و سلامت میلین و سنتز انتقال‌دهنده‌های عصبی موردنیاز هستند. مصرف مکمل یا غذاهای غنی از ویتامین خانواده B و E مانند ماهی، گوشت و تخم‌مرغ و مصرف سبزیجات سبز برگ برای جبران کمبود آهن و مس توصیه می‌شود.
درمان بی حس ناشی از آترواسکلوروز
سلول‌های عصبی از غلاف میلین تشکیل شده‌اند که پیام‌های عصبی را با سرعت بیشتری انتقال می‌دهند. ویتامین B، C و E و مواد معدنی مانند آهن و مس برای رشد و سلامت میلین و سنتز انتقال‌دهنده‌های عصبی موردنیاز هستند. مصرف غذاهای غنی از ویتامین خانواده B و E مانند ماهی، گوشت و تخم‌مرغ و مصرف سبزیجات برگ سبز برای جبران کمبود آهن و مس توصیه می‌شود.
درمان بی حس ناشی از دیابت خفیف
افزایش گلوکز خون منجر به اتصال سلول‌های قندی به پروتئین‌های داخل خون شده و آزادسازی مواد تخریب‌کننده غلاف میلین مانند رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها آسیب می‌زند. انجام تمرینات ورزشی منظم منجر به کاهش قند خون شده و استفاده از کربوهیدرات‌های پیچیده دیرهضم مانند نان جو و برج قهوه‌ای توصیه می‌شود. چای‌دارچین نیز با افزایش حساسیت انسولین می‌تواند به بهبود بی‌حسی‌های ناشی از دیابت منجر شود.
درمان بی‌حسی پا با درد خفیف تا متوسط
درد با بی حسی پا می تواند علت مهمتری داشته باشد که با مصرف ویتامین و استراحت بهبود نیابد. در این گونه بی حسی اعصاب بیشتر تحت فشار هستند و التهاب پایانه های درد را نشانه گرفته است. تنگی کانال نخاع، بیماری های خود ایمنی و یا دیابت های پیشرفته ممکن است منجر به این گونه از بی حسی ها شوند. عموما انجام تمرینات ورزشی، مصرف مواد ضد التهابی و آنتی اکسیدان ها در این نوع بی حسی ها توصیه می شود.
علت احتمالی | علائم احتمالی همراه | درمان |
تنگی کانال نخاع | درد در هنگام نشستن یا ایستادن اسپاسم عضلانی درد موضعی | انجام تمرینات ورزشی داروی ضدالتهابی بستن کمربند UIC |
بیمار خودایمنی | ضعف عضلانی اختلالات بینایی مشکلات گفتاری | آنتی‌اکسیدان تمرینات ورزشی دارودرمانی |
نوروپاتی دیابتی | عدم بهبود زخم درد در شب گزگز در دیگر اندام‌ها | مکمل آلفا لیپوئیک اسید گاباپنتین بستن کمربند UIC بستن جوراب واریس |
درمان بی حس ناشی از فتق یا سیاتیک
فشار دیسک بین مهره‌های کمر بر روی نخاع موجب کاهش اکسیژن‌رسانی به سلول‌های عصبی شده و سلول‌ها با کاهش اکسیژن عملکرد خود را از دست می‌دهند. این فشار به‌غیراز آسیب به غلاف میلین و نرون‌ها موجب آزادسازی سایتوکین‌های التهابی می‌شود که منجر به تخریب بافت‌های عصبی می‌گردد. انجام تمرینات کششی برای تقویت عضلات کمر و کاهش فشار بر روی نخاع و مصرف داروهای ضدالتهابی به همراه بستن کمربند UIC برای کاهش و ترمیم آسیب توصیه می‌شود.
درمان بی حس ناشی از بیماری خودایمنی
در بیماری‌های خودایمنی بدن به پوشش میلین حمله می‌کند و این تخریب موجب اختلال در انتقال پیام‌های عصبی می‌شود. بیماری خودایمنی مانند MS و سندرم گیلن – باره به‌صورت کامل درمان نمی‌شوند و برای بهبود شرایط بیمار تغییر در سبک زندگی پیشنهاد می‌شود. مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها مانند زردچوبه و زنجبیل موجب سلامت غلاف اعصاب و تمرینات ورزشی موجب تقویت سیستم ایمنی برای بیماران می‌شود.
درمان بی حس ناشی از نوروپاتی دیابتی
سطح بالا گلوگز خون باعث گلیکاسیون شدید پروتئین‌ها می‌شود که منجر به ایجاد رادیکال‌های آزاد در خون شده و منجر به تخریب شدید سلول‌های عصبی می‌شود. دیابت‌های شدید اغلب ناشی از عدم ترشح انسولین از پانکراس بوده و تمرینات ورزشی ازاین‌رو باید بااحتیاط انجام شده و با مشاوره با پزشک باشد. استفاده از مکمل‌های آنتی‌اکسیدان مانند آلفا لیپوئیک اسید برای سلامت عصب‌ها و گاباپنتین برای کاهش درد توصیه می‌شود.
درمان بی‌حسی پا با درد شدید
زمانی که درد شدید با بی حس همراه است، نشان می دهد که در کنار عدم اکسیژن رسانی و تغذیه کافی اعصاب، التهاب نیز به شدت بالا رفته و پایانه های درد مداوم در حال فعال شدن هستند. التهاب های شدید یا تومور های سیستم عصبی ممکن است که منجر به درد شدید همراه با بی حسی در پا شوند. درمان این گونه آسیب ها باید متمرکز بر روی مصرف مواد ضدالتهابی، سرطانی و بستن زانوبند های UIC یا گرما درمانی باشد.
علت احتمالی | علائم احتمالی همراه | درمان |
التهاب عصب | ضعف در عملکرد عضلات مشکل در تعادل افزایش درد هنگام حرکت | زنجبیل و زردچوبه تمرینات ورزشی گرما درمانی دارودرمانی |
تومور سیستم عصبی | درد شدید در شب ازدست‌دادن کنترل وجود برآمدگی در محل | بروکلی چای سبز جراحی رادیوتراپی |
درمان بی حس ناشی از التهاب عصب
التهاب سیستم عصبی به دلیل عفونت‌ها می‌تواند موجب آسیب به غلاف میلین و اختلال در انتقال پیام‌های عصبی شود. بهترین نحوه درمان بیماری‌های التهابی مصرف مواد غذایی ضدالتهابی و انجام تمرینات ورزشی است. زردچوبه و زنجبیل با کاهش التهاب عمومی موجب سلامت اعصاب و کاهش فشار التهاب بر گیرنده‌های درد می‌شود. گرمادرمانی نیز بر روی ناحیه ملتهب تا حد بسیاری التهاب را کاهش می‌دهد.
درمان بی حس ناشی از تومور سیستم عصبی
تومورهای سیستم عصبی منجر به فشار بر روی اعصاب شده و منجر به اختلال در انتقال پیام‌های عصبی به مغز می‌شود. این عارضه با کاهش جریان خون و التهابی شدن سیستم عصبی همراه است. مواد غذایی مانند توت، کلم‌بروکلی و یا چای سبز با خواص ضد سرطانی بهترین داروهای گیاهی برای درمان تومورهای سیستم عصبی هستند. عموماً برای این‌گونه آسیب‌ها برداشتن تومور از طریق جراحی یا رادیوتراپی توصیه می‌شود.
علت بی حس‌شدن پای چپ یا راست چیست؟
بی حس‌شدن پای چپ یا راست می‌تواند به علت مشکلات مختلفی در سیستم عصبی یا عروقی باشد. برخی از علل ممکن بی حس‌شدن پای چپ یا راست عبارت‌اند از:
- فشار عصبی در یک طرف نخاع: فشار بر روی عصب‌های نخاع در یک طرف می‌تواند به بی‌حسی یک‌طرفه منجر شود.
- اختلالات عصبی مرکزی: مشکلات در مغز یا نخاع نیز می‌توانند به علت بی‌حسی در یک پا منجر شوند.
- عوامل عروقی در یک پا: انسداد یا تنگی عروق خونی در یک پا می‌تواند به بی‌حسی یک‌طرفه منجر شود.
- عفونت‌های یک پا: عفونت‌های پوستی یا عفونت‌های سیستمیک (مثل دیابت) می‌توانند عامل بی‌حسی در یک پا باشند.
درمان‌های خانگی بی حس‌شدن پا
ممکن است درمان‌های خانگی برای تسکین علائم یا بهبود کمک کنند، اما نباید به‌عنوان جایگزین مشورت و درمان پزشکی موردنظر استفاده شوند.
درمان‌های خانگی بی‌حسی پا عبارت از:
- استراحت: استراحت و اجتناب از فعالیت‌های سنگین ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
- کمک به جریان خون: برای این منظور می‌توانید پاها را از قلب بالاتر بگیرید و یا به‌آرامی به پاها ماساژ دهید.
- استفاده از گرما و سرما: اگر علت بی‌حسی در پای چپ ناشی از التهاب یا تورم باشد، استفاده از گرما می‌تواند مفید باشد.
- زانوبند UIC: یکی از درمان‌های زانو، استفاده از زانوبند UIC است چرا که این زانوبند با امواج درمانی خود به ترمیم آسیب‌های عصبی می‌پردازد.
ورزش برای بی‌حسی پا
ورزش می‌تواند به بهبود توانمندی عضلات و تقویت سیستم ایمنی کمک کند. اگر با بی‌حسی پا مواجه هستید، انجام تمرین‌های ورزشی زیر می‌تواند مفید باشد:
- ماساژ: ماساژ به بهبود جریان خون و اکسیژن به اعصاب کمک می‌کند.
- تمرینات تعادل: تمرینات تعادلی می‌توانند به تقویت عضلات پا و افزایش استحکام عضلات کمک کنند. مثلاً ایستادن روی یک پا به مدت چند ثانیه و سپس تکرار آن روی پا دیگر.
- تمرینات کوتاه و شدید: تمرین‌هایی که شامل تکان‌ها و حرکات سریع هستند.
- تمرینات تعادل روی بالشت: ایستادن روی یک بالشت نرم و تلاش برای حفظ تعادل می‌تواند اعصاب عضلات تعادلی را تقویت کند.
- تمرینات آبی: استفاده از استخر برای شنا یا تمرینات آبی می‌تواند به تقویت عضلات پا و برداشتن فشار از روی عصب‌ها شود
درمان بی‌حسی پا در طب سنتی
در طب سنتی یا طب مکمل و معالجات مرتبط با آن، درمان بی‌حسی پا ممکن است با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی انجام شود. در زیر برخی از روش‌ها و تکنیک‌های طب سنتی برای درمان بی‌حسی پا ذکر شده است:
- آیورودا: طب سنتی هندی که بر اساس تعادل میان دوزهای بدنی و انرژی‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود. درمان آیورودیک شامل تغییرات در رژیم غذایی، تغییرات در روزمره زندگی، ماساژ و استفاده از گیاهان دارویی است.
- تنظیم تنفس: تمرینات تنفسی می‌توانند به بهبود جریان خون عصب کمک کنند.
- زنجیره‌های انرژی: برخی از تکنیک‌های طب سنتی شامل زنجیره‌های انرژی و تمرینات کار با چاکراها (نقاط انرژی در بدن) را در نظر می‌گیرند تا انرژی بدن را تعادل بیاورند.
- استفاده از گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی شامل گیاهانی مانند زنجبیل، کرچک، گلیسیریزا و گیاه آشواگاندا موجب تقویت و سلامت سلول‌های عصبی می‌شود.
- آروماتراپی: استفاده از رایحه‌های عطری گیاهان (آرایشگری) به‌منظور تسکین از اضطراب و افزایش حالت ذهنی مثبت موجب سلامت اعصاب می‌شود.
چرا هنگام بی حس درد شدید دارم؟
پس از آسیب به اعصاب محیطی گیرنده‌های درد بیشتری در عصب به وجود می‌آیند که منجر به افزایش حساسیت‌پذیری نرون‌ها می‌شوند. همچنین به نظر می‌آید در این شرایط دپلاریزاسیون غیرطبیعی نرون‌ها رخ می‌دهد. همچنین رهاشدن مواد التهابی منجر به تحریک گیرنده‌های درد بر روی نرون‌ها می‌شود.
