بلاگ
بهترین قرص برای خشکی زانو و ۴ نکته طلایی برای اثربخشی بیشتر
بهترین قرص برای خشکی زانو، فقط یک مسکن یا ضدالتهاب ساده نیست؛ بلکه قرصی است که بتواند التهاب مفصل را کم کند (مثل ایبوپروفن یا سلکوکسیب) یا اگر خشکی به‌خاطر آرتروز و ساییدگی غضروف باشد، غضروف و مایع مفصلی را تقویت کند (مثل گلوکوزامین، کندروئیتین یا UC-II).
به‌طورکلی قرصهای مفید و موثر برای خشکی زانو را می‌توان به دو دسته قرصهای درمانی و قرصهای مکمل تقسیم می‌شود. در ادامه علاوه بر این قرص‌ها، با عوارض و نحوه مصرف آن‌ها هم آشنا می‌شوید.
بهترین قرصهای «درمانی» برای خشکی زانو
قرصهای درمانی برای خشکی زانو معمولا نیاز به تجویز پزشک دارند، دوره درمان محدودی دارند و تاثیرشان از مکمل‌های تقویت‌کننده زانو سریع‌تر و بیشتر است. نقطه ضعف این قرص‌ها عوارض احتمالی آن‌ها به ویژه در صورت مصرف بلندمدت است.
جدول زیر لیست قرصهای شیمیایی و ضدالتهاب برای بهبود خشکی زانو را نشان می‌دهد.
| نام قرص | چرا برای خشکی زانو مفید است؟ |
| ایبوپروفن | التهاب را سریع کم می‌کند و حرکت مفصل را روان‌تر می‌سازد. |
| ناپروکسن | اثر ضدالتهاب طولانی دارد و خشکی صبحگاهی را کاهش می‌دهد. |
| سلکوکسیب | التهاب عمقی را کم می‌کند و برای خشکی همراه درد بهترین گزینه است. |
| دیکلوفناک | ضدالتهاب قوی است و خشکی شدید ناشی از التهاب زیاد را کاهش می‌دهد. |
| استامینوفن | با کاهش درد باعث می‌شود خشکی کمتر احساس شود. |
۱. ایبوپروفن
ایبوپروفن یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که با مهار مواد التهابی بدن (پروستاگلاندین‌ها) باعث کاهش درد و تورم مفصل می‌شود. این قرص در بسیاری از نسخه‌های ارتوپدی و روماتولوژی برای درد مفاصل و خشکی ناشی از التهاب تجویز می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
ایبوپروفن با کاهش التهاب داخل مفصل باعث می‌شود فشار روی غضروف کمتر شود و مفصل روان‌تر حرکت کند. درنتیجه خشکی، مخصوصاً خشکی‌ای که همراه با گرمی مفصل، سفتی هنگام راه رفتن، یا شروع حرکت بعد از نشستن است، کمتر می‌شود. اثرش نسبتاً سریع است و معمولاً طی ۳۰ تا ۹۰ دقیقه حس می‌شود.
۲. ناپروکسن
قرص ناپروکسن یک ضدالتهاب غیراستروئیدی قوی‌تر با تاثیری طولانی‌تر نسبت به قرص ایبوپروفن است. در درد و التهاب مفاصل، آرتروز زانو، کمردرد و التهاب‌های اسکلتی عضلانی استفاده می‌شود. به دلیل ماندگاری طولانی، اثرش پایدارتر است و نیاز به مصرف مکرر ندارد.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
ناپروکسن برای افرادی مناسب است که خشکی صبحگاهی یا خشکی بعد از دوره‌های بی‌تحرکی دارند، چون اثر ضدالتهابش ماندگارتر است. با کاهش التهاب و تورم مفصل، حرکت روان‌تر می‌شود و سفتی زانو کاهش می‌یابد. معمولاً در آرتروز متوسط، بیشترین تأثیر را دارد.
۳. سلکوکسیب (Celecoxib)
سلکوکسیب یک ضدالتهاب انتخابی است؛ یعنی طوری طراحی شده که التهاب مفصل را کم کند ولی نسبت به داروهای ضدالتهاب معمولی، معده را کمتر اذیت کند. به همین دلیل برای افراد بالای ۴۵ سال یا افرادی که مشکلات معده دارند، انتخاب بسیار خوبی است.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
سلکوکسیب با هدف قرار دادن مسیرهای التهابی، تورم، درد و سفتی مفصل را کاهش می‌دهد و به‌طور خاص در آرتروز زانو بسیار مؤثر است. این دارو برای خشکی زانویی که همراه درد عمقی، خشکی در شروع حرکت، یا التهاب واضح باشد بهترین نتیجه را می‌دهد. اثرش قوی‌تر از ایبوپروفن است و زمان اثر طولانی‌تری دارد.
۴. قرص دیکلوفناک
قرص دیکلوفناک یکی از قوی‌ترین قرصهای ضدالتهاب است که علاوه بر قرص، به‌صورت قطره و آمپول هم در بازار موجود است. این دارو قدرت بالایی در رفع التهاب مفصل و کاهش درد دارد و در دوره‌های تشدید آرتروز یا التهاب حاد مفصل زیاد استفاده می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
وقتی خشکی زانو ناشی از التهاب زیاد، تورم زیاد یا درگیری شدید غضروف باشد، دیکلوفناک بیشترین اثر را دارد. با کم کردن التهاب مفصل، فشار داخل مفصل کم می‌شود و حرکت مفصل نرم‌تر می‌شود. برای دوره‌های کوتاه‌مدت مؤثرتر است و معمولاً در موارد متوسط تا شدید تجویز می‌شود.
۵. استامینوفن
قرص استامینوفن یک مسکن خفیف تا متوسط است که اثر ضدالتهاب ندارد، اما برای افرادی که نمی‌توانند از قرصهای ضدالتهاب استفاده کنند (مثل کسانی که زخم معده، بیماری قلبی یا مشکلات کلیوی دارند) گزینه جایگزین و ایمن‌تری محسوب می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
استامینوفن مستقیماً خشکی را کم نمی‌کند، اما با کاهش درد کمک می‌کند حرکت مفصل راحت‌تر شود و همین باعث می‌شود فرد احساس کند خشکی کمتر شده. برای خشکی خفیف تا متوسط و مخصوصاً برای افراد مسن یا کسانی که محدودیت دارویی دارند مناسب است.
بهترین قرصهای «مکمل» برای خشکی زانو
در کنار قرصهای شیمیایی و دارویی که معمولا ضدالتهاب هستند و از این طریق به کاهش خشکی زانو کمک می‌کنند، دسته دیگری از قرص‌ها قرار دارند که مکمل‌های تقویت‌کننده مفصل زانو یا غضروف زانو به شمار می‌آیند و از این طریق به بهبود خشکی زانو به ویژه در افراد دارای آرتروز زانو کمک می‌کنند.
بخشی از این مکمل‌ها ضدالتهاب هستند مانند امگا ۳، و برخی دیگر از ماده سازنده غضروف تشکیل شده‌اند و از این جهت به نرم شدن حرکت زانو کمک می‌کنند.
| نام قرص | چرا برای خشکی زانو مفید است؟ |
|---|---|
| گلوکوزامین سولفات | غضروف را تقویت می‌کند و لغزندگی مفصل را بالا می‌برد. |
| کندروئیتین سولفات | رطوبت غضروف را حفظ می‌کند و خشکی صبحگاهی را کم می‌کند. |
| MSM | التهاب و گرفتگی را کم می‌کند و حرکت زانو را روان‌تر می‌سازد. |
| کلاژن نوع ۲ (UC-II) | انعطاف مفصل را بالا می‌برد و خشکی مزمن را کاهش می‌دهد. |
| کورکومین | التهاب و خشکی مفصل را کاهش می‌دهد. |
| امگا ۳ | التهاب مفصل را کم می‌کند و لغزندگی را بهتر می‌کند. |
۱. گلوکوزامین سولفات
گلوکوزامین سولفات یکی از قرصهای غضروف‌ساز برای زانو است که معمولاً از پوسته میگو و خرچنگ یا به‌صورت صنعتی تولید می‌شود. این ماده به‌طور طبیعی در غضروف مفصل وجود دارد و بدن از آن برای ساخت و ترمیم غضروف استفاده می‌کند. به همین دلیل، افرادی که دچار آرتروز یا فرسودگی مفصل هستند معمولاً مقدار کافی از آن را در بدن ندارند.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
گلوکوزامین به افزایش تولید مایع مفصلی، ترمیم سطح غضروف و بهتر شدن لغزندگی مفصل کمک می‌کند. بنابراین سفتی و خشکی مفصل به‌مرور کمتر می‌شود. بهترین اثر آن در خشکی‌های صبحگاهی، خشکی ناشی از ساییدگی و خشکی بعد از نشستن طولانی دیده می‌شود. اثر این مکما آرام اما پایدار است و معمولاً بعد از ۴ تا ۸ هفته احساس می‌شود.
۲. کندرویتین سولفات
کندروئیتین بخش مهمی از ساختار غضروف است و مثل یک اسفنج آب‌گیر در غضروف عمل می‌کند تا مفصل خشک نشود. این ماده از غضروف حیوانی (گاو یا کوسه) استخراج می‌شود و همراه گلوکوزامین یکی از رایج‌ترین قرصهای مفصلی در جهان است. کار اصلی‌اش کمک به استحکام غضروف و جلوگیری از تخریب آن است.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
کندروئیتین با نگه داشتن رطوبت در غضروف باعث می‌شود مفصل نرم‌تر و روان‌تر حرکت کند. به همین دلیل خشکی صبحگاهی، خشکی بعد از استراحت و سفتی مفصل کاهش پیدا می‌کند. اگر خشکی زانو به‌دلیل آرتروز اولیه، کمبود مایع مفصلی یا نازک شدن غضروف باشد، کندروئیتین نتیجه خیلی خوبی می‌دهد. معمولاً ۶ تا ۱۰ هفته زمان می‌برد.
۳. MSM (متیل‌سولفونیل‌متان)
MSM یک ترکیب طبیعی حاوی گوگرد آلی است که در میوه‌ها، سبزیجات و حتی بدن انسان وجود دارد. این قرص به ساخت بافت‌های پیوندی و ترمیم مفصل کمک می‌کند و یک ضدالتهاب ملایم طبیعی به حساب می‌آید. وقتی کنار گلوکوزامین و کندروئیتین مصرف شود، اثر هر سه بیشتر می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
MSM با کاهش التهاب، کم کردن گرفتگی و کاهش تورم مفصل شرایط را طوری بهتر می‌کند که حرکت زانو روان‌تر و نرم‌تر شود. این قرص بیشتر برای افرادی مناسب است که خشکی زانو همراه با التهاب، گرمی مفصل یا درد موقع شروع حرکت دارند. اثرش نسبتاً سریع‌تر است و در ۲ تا ۴ هفته احساس می‌شود.
۴. کلاژن نوع ۲ (UC-II)
UC-II یک فرم ویژه از کلاژن نوع ۲ است که برخلاف کلاژن‌های معمولی، تجزیه نشده و بدن آن را بسیار موثرتر جذب و استفاده می‌کند. این کلاژن مستقیماً روی ساختمان غضروف اثر می‌گذارد و به بدن کمک می‌کند واکنش‌های التهابی که موجب تخریب غضروف می‌شوند کاهش پیدا کنند.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
کلاژن نوع ۲ باعث افزایش انعطاف مفصل، کاهش ساییدگی و بهبود تحمل فشار روی مفصل می‌شود. نتیجه‌اش این است که «روانی مفصل» بهتر و خشکی کمتر می‌شود. این قرص برای خشکی‌هایی که طولانی‌مدت، مزمن یا ناشی از نازک شدن غضروف هستند بهترین پاسخ را می‌دهد. اثرش از هفته چهارم شروع می‌شود ولی در ۸–۱۲ هفته به اوج می‌رسد.
۵. کورکومین
کورکومین ماده فعال زردچوبه است و یکی از قوی‌ترین ضدالتهاب‌های گیاهی به شمار می‌آید. قرص کورکومین با غلظت بالا تهیه می‌شود تا اثر ضدالتهاب آن بیشتر از مصرف معمول زردچوبه باشد. این قرص مستقیماً مسیرهای التهابی بدن را آرام می‌کند و به همین دلیل به‌عنوان یک جایگزین ملایم برای داروهای ضدالتهاب شناخته می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
کورکومین با کاهش التهاب مفصل، کم کردن ورم و پایین آوردن سفتی زانو کمک می‌کند خشکی مفصل کمتر شود. مخصوص کسانی است که خشکی زانو همراه با التهاب، گرمی، ورم یا شروع آرتروز دارند. نتیجه‌اش معمولاً ظرف ۲–۳ هفته احساس می‌شود.
۶. امگا ۳
امگا ۳ یک اسید چرب ضروری است که از روغن ماهی یا منابع گیاهی مثل بذر کتان تهیه می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این قرص، کاهش التهاب عمقی بدن و مفاصل است. امگا ۳ برای سلامت مفاصل، تاندون‌ها و عضلات اطراف زانو نقشی حمایتی دارد و در کنار سایر مکمل‌های مفصلی مصرف می‌شود.
✔ چرا برای خشکی زانو مفید است؟
امگا ۳ با کم کردن التهاب بافت مفصل، بهبود لغزندگی طبیعی مفصل و افزایش جریان خون اطراف زانو به کاهش خشکی کمک می‌کند. برای افراد بالای ۴۵ سال، افرادی با اضافه‌وزن یا کسانی که آرتروز اولیه دارند، بسیار مؤثر است. اثرش بعد از ۳ تا ۶ هفته به‌تدریج ظاهر می‌شود.
عوارض قرصهای خشکی زانو
قرص‌هایی که برای درمان خشکی زانو استفاده می‌شوند (چه داروهای ضدالتهاب و چه مکمل‌های مفصلی) ممکن است در کنار فوایدشان، عوارض و محدودیت‌هایی هم داشته باشند. مهم‌ترین نکته این است که فرد بداند این داروها نباید بدون نظر پزشک، طولانی‌مدت یا با دوزهای بالا مصرف شوند.
عوارض قرصهای درمانی
- مشکلات معده مثل سوزش، ریفلاکس یا زخم معده
- آسیب کلیوی در مصرف طولانی‌مدت یا افراد با بیماری زمینه‌ای
- افزایش فشار خون
- خطرات قلبی مخصوصاً در دوز بالا یا مصرف طولانی
- تداخل با داروهای رقیق‌کننده خون
عوارض قرصهای مکمل
- مشکلات گوارشی خفیف مثل نفخ یا معده‌درد
- تداخل با داروهای رقیق‌کننده خون (به‌خصوص امگا ۳ و کندرویتین)
- حساسیت در افراد حساس به صدف دریایی (در گلوکوزامین‌های طبیعی)
- تأخیر در اثرگذاری (ممکن است ۴ تا ۱۲ هفته طول بکشد)
- در برخی افراد باعث افت مختصر قند خون می‌شود
⭐ ۴ نکته طلایی برای افزایش اثربخشی قرص خشکی زانو
مصرف قرصهای ضدالتهاب یا مکمل‌های غضروف‌ساز و تقویت‌کننده مفصل زانو اگرچه موثر هستند اما زمانی که این نکات ساده را هنگام مصرف آن‌ها رعایت کنید، نتیجه بهتری را مشاهده می‌کنید.
۱. استفاده از زانوبند زاپیامکس
زاپیامکس یک زانوبند طبی حرارتی است که با گرمای کنترل‌شده، حمایت مفصلی و بهبود گردش خون زانو کمک می‌کند و به شکلی غیرمستقیم باعث افزایش اثربخشی قرص‌ها و بهبود خشکی زانو می‌شود.
این زانوبند فشار روی مفصل را کم می‌کند و اجازه می‌دهد مواد درمانی بهتر وارد بافت مفصل شوند؛ مخصوصاً برای خشکی صبحگاهی و خشکی بعد از نشستن طولانی عالی است.
۲. مصرف منظم و در ساعت ثابت
قرصهای خشکی زانو (چه مکمل‌ها مثل گلوکوزامین و کندرویتین و چه NSAIDها) بهتر است به‌طور دقیق طبق تجویز پزشک و روزانه در یک ساعت مشخص مصرف شوند تا هم از فراموش‌شدن دوزها جلوگیری شود و هم بهتر تاثیر خود را نشان دهد.
مطالعه بیشتر: بهترین پماد برای تسکین درد زانو
۳. انجام روزانه ۵ تا ۱۰ دقیقه تمرین تقویت عضلات زانو
عضلات قوی‌تر یعنی فشار کمتر روی غضروف و حرکت روان‌تر مفصل. حتی چند حرکت ساده مثل بالا آوردن پا، اسکات سبک یا کشش عضلات همسترینگ باعث می‌شود اثر قرص‌ها چند برابر شود و خشکی زانو سریع‌تر برطرف شود.
۴. نوشیدن آب کافی
کم‌آبی بدن باعث کاهش مایع مفصلی و افزایش خشکی می‌شود. نوشیدن ۶–۸ لیوان آب در روز و بلند شدن هر ۳۰–۶۰ دقیقه از حالت نشسته، به قرص‌ها کمک می‌کند مفصل روان‌تر شود و التهاب کاهش پیدا کند.
سوالات متداول
بهترین قرص برای خشکی زانو چیست؟
بهترین قرص برای خشکی زانو شامل گلوکوزامین، کندرویتین، کلاژن نوع ۲، MSM و امگا ۳ است که به تقویت غضروف، افزایش مایع مفصلی و کاهش التهاب کمک می‌کنند. در موارد خشکی همراه درد، پزشک داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن را تجویز می‌کند.
مکمل‌های غضروف ساز چه زمانی خشکی زانو را برطرف می‌کنند؟
مکمل‌های غضروف‌ساز مثل گلوکوزامین، کندروئیتین، MSM و کلاژن نوع ۲ معمولاً بعد از ۴ تا ۸ هفته شروع به اثرگذاری می‌کنند و کاهش خشکی زانو از هفته‌های ششم تا دوازدهم قابل‌مشاهده است. این مکمل‌ها اثر تجمعی دارند و برای نتیجه بهتر باید منظم و طولانی‌مدت مصرف شوند.
مصرف همزمان قرص ضدالتهاب و مکمل خشکی زانو تداخل دارویی دارند؟
مصرف همزمان قرصهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن و ناپروکسن با مکمل‌های خشکی زانو معمولاً تداخل جدی ندارد، اما بهتر است با فاصله چند ساعت مصرف شوند تا جذب مکمل‌ها کاهش پیدا نکند. تنها در داروهای رقیق‌کننده خون، امگا ۳ و کندروئیتین باید احتیاط بیشتری داشت.
