پی آر پی زانو (PRP) به مخفف “پلاسمای غنی از پلاکت” است و به یک روش درمانی از نوع پزشکی اشاره دارد. پلاسمای غنی از پلاکت یک محلول خونی است که از خون بیمار یا دونور بدست می آید و حاوی پلاکت‌های خونی غنی‌شده است. پلاکت‌ها انواعی از سلول‌های خونی هستند که نقش مهمی در فرآیندهای ترمیم و بهبود بافت‌های بدن ایفا می‌کنند.

استفاده از پی آر پی زانو  در معالجه مسائل مختلف سلامتی از جمله مشکلات مفصلی و بافت‌های نرم، مثل زانو، پا، ستون فقرات، و حتی پوست انجام می‌شود. در این روش، پلاسمای غنی از پلاکت از خون فرد جدا شده و سپس به ناحیه مورد نیاز تزریق یا به عنوان یک عامل ترمیمی بر روی بافت مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. اعتقاد بر این است که پلاکت‌ها می‌توانند فرآیند التیام و ترمیم بافت‌های آسیب دیده را تسریع کنند.

پی آر پی زانو در موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله درمان آسیب‌های ورزشی مفاصل، آرتروز (سایش مفاصل)، آسیب‌های عضلانی و وتری، و حتی درمان مشکلات پوستی مانند پیری پوست یا آکنه. که در ادامه این مطلب از سایت نوبت دکتر آنلاین به برررسی دقیق آن می پردازیم.

نقش پی آر پی زانو در درمان زانو چیست؟

پی آر پی زانو (PRP) یک روش درمانی است که در زمینه مشکلات زانو نیز به کار می‌رود. کاربردهای PRP در مشکلات زانو ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. آسیب‌های زانو: پی آر پی برای تسریع در فرآیند التیام آسیب‌های زانویی مانند رگ‌های صلیبی آنتریور (ACL) یا مسائل مشابه مورد استفاده قرار گیرد. این می‌تواند به مرور زمان به کاهش درد، تورم و بهبود عملکرد زانو کمک کند.
2. آرتروز زانو: پی آر پی  به عنوان یک گزینه درمانی برای مردمی که با آرتروز زانو مواجه هستند مورد استفاده قرار گیرد. و یا به عنوان یک معالجه موثر برای کاهش التهاب و درد زانو در افراد با آرتروز کمک کند.
3. آسیب‌های غضروف زانو: در برخی موارد، پی آر پی زانو برای ترمیم آسیب‌های غضروف زانو مورد استفاده قرار گیرد. این می‌تواند به بهبود سلامت غضروف و عملکرد زانو کمک کند.
4. آسیب‌های عضلانی و وتری: در زمان‌هایی که آسیب به عضلات و وترهای محیط زانو رخ می‌دهد، PRP ممکن است برای تسریع در فرآیند ترمیم و بهبود عملکرد عضلات مورد استفاده قرار گیرد.

کاندیدای مناسب پی آر پی چه کسانی هستند؟

کاندیدای مناسب برای دریافت درمان با پی‌ آر پی زانو ممکن است افرادی باشند که دارای مشکلات خاصی در بافت‌ها و سیستم مفاصل زانو هستند. در ادامه برخی از مواردی که ممکن است افراد کاندیدای مناسب برای PRP باشند، آمده است:

1. مشکلات زانو: افرادی که دارای آسیب‌های زانویی مانند آسیب رگ‌های صلیبی آنتریور (ACL)، آرتروز زانو، آسیب‌های غضروف، یا آسیب‌های عضلانی و وتری در منطقه زانو هستند، ممکن است کاندیدای مناسب برای پی آر پی باشند.
2. مردمی با مشکلات التهابی: PRP  به افرادی که دارای مشکلات التهابی در مناطق زانویی خود هستند کمک کند. این مشکلات می‌توانند التهاب‌های مزمن یا التهاب‌های عفونی باشند.
3. آسیب‌های ورزشی: ورزشکاران و افرادی که فعالیت‌های ورزشی شدیدی انجام می‌دهند و به طور معمول به آسیب‌های ورزشی در زانو دچار می‌شوند،  از PRP به عنوان یک گزینه درمانی برای بهبود سریع‌تر آسیب‌های خود استفاده کنند.
4. افرادی که از انجام جراحی زانو جلوگیری می‌کنند: پی آر پی زانو به افرادی که از جراحی زانویی جلوگیری می‌کنند و به دنبال راهکارهای غیر جراحی برای درمان مشکلات خود هستند، مناسب باشد.
5. افرادی با عوارض جانبی کم: PRP به طور کلی عوارض جانبی کمتری نسبت به برخی روش‌های درمانی دارد، بنابراین افرادی که از عوارض جانبی قلق دارند می‌توانند از این روش بهره‌برداری کنند.

چه کسانی شرایط درمان با روش  پی آر پی زانو را ندارند؟

پی آر پی زانو (پلاسمای غنی از پلاکت) یک روش درمانی نسبتاً ایمن است، اما همچنین برای برخی افراد مناسب نیست. افراد زیر شاید شرایط مناسبی برای درمان با PRP نداشته باشند:

1. افراد با بیماری‌های خونی: افرادی که دارای بیماری‌های خونی مانند ترومبوسیتوپنی پورپورا (نقص تعداد پلاکت‌ها) یا هموفیلی (نقص در فعالیت پلاکت‌ها) هستند، باید از پی آر پی زانو پرهیز کنند. این افراد ممکن است با خطر نزدیک‌الوقوعی مواجه شوند.
2. افرادی با عفونت: اگر شما در معرض عفونت باشید یا علائم عفونتی داشته باشید، پی آر پی زانو مناسب نیست. درمان با PRP می‌تواند عفونت را تشدید کند.
3. افرادی با بیماری‌های التهابی یا ایمنی: افرادی که دارای بیماری‌های التهابی یا اختلالات سیستم ایمنی هستند، ممکن است به علت افزایش پلاکت‌ها در PRP با مشکل مواجه شوند. این افراد نیاز به مشورت با پزشک دارند.
4. افرادی با اسکمی (کاهش عرضی در عرضی خونرسانی): PRP ممکن است در مواردی که کاهش جریان خون به نواحی خاصی از بدن وجود دارد (مانند اسکمی) نه چندان موثر باشد.
5. افرادی با حساسیت به مواد شیمیایی: در PRP برای فرآیند تصفیه و فرآیند جداسازی پلاکت‌ها از خون، ممکن است از مواد شیمیایی استفاده شود. افرادی که حساسیت به این مواد دارند، باید از PRP پرهیز کنند.
6. افرادی که نتایج دقیقی از پی آر پی زانو نمی‌خواهند: PRP نتایج متفاوتی برای افراد مختلف دارد و نهایتاً ممکن است نتایج مطلوبی برای همه افراد نداشته باشد. افرادی که انتظار دارند PRP به تنهایی مشکلات خود را حل کند و بهبودی قطعی داشته باشد، ممکن است ناراضی شوند.

آمادگی لازم قبل از تزریق پی آر پی زانو

آمادگی لازم قبل از تزریق پی‌آرپی (PRP) به منظور درمان مشکلات زانو مهم است تا نتیجه موثرتر و ایمن‌تری حاصل شود. در ادامه تعدادی از مراحل و نکاتی که باید قبل از تزریق PRP در زانو را دنبال کنید آورده شده است:

1. مشورت با پزشک: اولین مرحله برای آمادگی قبل از پی آر پی، مشورت با پزشک شما است. پزشک شما باید وضعیت زانوی شما را ارزیابی کرده و تصمیم بگیرد که PRP مناسب است یا نه. او همچنین ممکن است اطلاعات دقیق‌تری در مورد نیاز به تزریق‌های مکرر و تعداد جلسات PRP ارائه دهد.
2. ترکیب داروها: در برخی موارد، پزشک ممکن است ترکیب مواد دارویی خاصی به پلاسمای PRP شما اضافه کند تا اثربخشی درمانی را افزایش دهد. اگر چنین ترکیباتی لازم باشد، پزشک شما به شما راهنمایی می‌کند.
3. ممنوعیت مصرف داروها: در برخی موارد، پزشک ممکن است شما را از مصرف داروها یا مکمل‌های خاصی قبل از پی آر پی خودداری کنید. به عنوان مثال، ممکن است خودداری از آسپرین و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) در مدت زمان معینی قبل از PRP توصیه شود.
4. افزایش مایعات و هیدراتاسیون: پیشنهاد می‌شود که قبل از پی آر پی زانو به خوبی آب بنوشید تا بدن شما به خوبی هیدراته شود. این می‌تواند در بهبود جریان خون و تسریع فرآیند ترمیم کمک کند.
5. تجنب تمرینات سنگین: پیش از PRP، بهتر است از تمرینات سنگین یا فعالیت‌های ورزشی شدید در منطقه زانویی خود خودداری کنید. این اقدام می‌تواند موجب کاهش خطر آسیب و ترمیم سریع‌تر بافت‌ها شود.
6. تعطیلی موقت: در بعضی موارد، پزشک ممکن است شما را به تعطیلی موقت از فعالیت‌های روزمره تا پس از PRP توصیه کند.
7. پرهیز از مصرف الکل و دخانیات: پیش از پی آر پی، از مصرف الکل و دخانیات خودداری کنید. این مواد می‌توانند فرآیند ترمیم را کند کنند.

نحوه عملکرد پی آر پی در زانو چگونه است؟

عملکرد پی‌آرپی (PRP) به اخذ و استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (پلاسمای خونی با غلظت بالا از پلاکت‌ها) برای تسریع در فرآیند التیام بافت‌های آسیب‌دیده یا ضعیف در بدن انسانی مبتنی است. این فرآیند به طور عمده در مراحل زیر تجربه می‌شود:

1. برداشت پلاسما: در ابتدا، یک مقدار معین از خون از بیمار یا دونور جمع‌آوری می‌شود. این خون به مقداری کافی جدا می‌شود تا پلاسمای غنی از پلاکت حاصل شود.
2. مرحله جداسازی: پس از برداشت خون، نمونه خون به یک دستگاه جداسازی خون ارسال می‌شود. این دستگاه خون را به مؤلفه‌های مختلف آن تجزیه می‌کند، از جمله پلاسما، سلول‌های قرمز، و سلول‌های سفید.
3. تقسیم پلاسما: پلاسما جدا شده به قسمت‌های مختلف تقسیم می‌شود. قسمت متوسط و حاوی غلظت بالای پلاکت‌ها (معمولاً بخش بالایی) جدا می‌شود تا به عنوان پلاسمای غنی از پلاکت برای درمان استفاده شود.
4. تزریق PRP: پس از تقسیم پلاسما، قسمت حاوی پلاکت‌ها به ناحیه مورد نظر برای درمان تزریق می‌شود. در مورد PRP زانو، این تزریق معمولاً به ناحیه زانو انجام می‌شود. تزریق PRP ممکن است توسط یک سوزن و تحت راهنمایی تصویری (مثل اشعه ایکس یا سونوگرافی) صورت گیرد تا به دقت در ناحیه مورد نظر تزریق شود.
5. ترمیم و بهبود: پلاکت‌های حاوی فاکتورهای رشد و مواد شیمیایی مفید دیگر به عملکرد فرآیند التیام بدن کمک می‌کنند. این فرآیند می‌تواند به ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده، کاهش درد، التهاب و تورم، و افزایش فعالیت و عملکرد ناحیه درمانی کمک کند.

نتایج پی آر پی زانو پس از انجام تزریق چگونه است؟

پس از تزریق پی‌ آر پی زانو (PRP) به ناحیه مورد درمان، چندین اتفاق مهم ممکن است رخ دهد. برای برخی افراد، تجربه ممکن است تا چند ساعت یا روزها پس از عمل تفاوت کند. در ادامه به برخی از اتفاقات معمول پس از عمل PRP اشاره می‌شود:

1. درد و تورم: پس از تزریق PRP، ممکن است درد و تورم در ناحیه تزریق رخ دهد. این اتفاق معمولاً ملایم است و به طور معمول تا چند روز پس از عمل ادامه دارد. مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) یا داروهای تسکین دهنده درد توسط پزشک معالج ممکن است به کاهش این عوارض کمک کند.
2. حساسیت موقت: برخی افراد ممکن است حساسیت موقت در ناحیه تزریق PRP تجربه کنند. این شامل احساس سوزش یا تورم موقت می‌شود.
3. عوارض نادر: عوارض جانبی نادری ممکن است پس از تزریق PRP رخ دهد. این ممکن است شامل عفونت، ترشح از ناحیه تزریق، یا عوارض دیگر باشد. در صورتی که علائم نگران‌کننده‌ای پس از عمل تجربه کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
4. بهبود تدریجی: اثرات مثبت PRP به طور تدریجی ظاهر می‌شوند. بهبود درد، التهاب، و تورم ممکن است مدتی طول بکشد و تا چند هفته یا حتی چند ماه طول بیاندازد. بهبود نهایی ممکن است بستگی به نوع و شدت مشکل و نحوه پاسخ بدن شما داشته باشد.
5. توصیه‌های پسا عملیاتی: پزشک شما ممکن است توصیه‌های خاصی برای مراقبت پس عملیاتی ارائه کند. این ممکن است شامل تغییرات در فعالیت‌های روزمره، مصرف داروها، یا نکاتی برای حفظ ناحیه تزریق شود.

مراقبت‌های لازم بعد از PRP زانو که باید رعایت کنیم

مراقبت‌های بعد از تزریق پی‌ آر پی زانو (PRP) به ناحیه زانو بسیار مهم هستند تا به ترمیم بهتری کمک کنند و از عوارض جانبی جلوگیری کنند. در ادامه تعدادی از مراقبت‌های معمولی پس از PRP زانو آورده شده است:

1. استراحت: پس از تزریق PRP به ناحیه زانو، ممکن است پزشک شما توصیه کند تا چند روز از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های خاصی خودداری کنید. این استراحت به ناحیه تزریق و فرآیند ترمیم کمک می‌کند.
2. یخ‌زدایی: برای کاهش تورم و درد در ناحیه تزریق، ممکن است توصیه شود تا از یخ‌زدایی به مدت 20 تا 30 دقیقه به ازای هر ساعت استفاده کنید. از تماس مستقیم یخ با پوست جلوگیری کنید و از یک دستمال یا حوله نازک برای پیچیدن یخ استفاده کنید.
3. مصرف داروها: پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) یا داروهای تسکین دهنده درد معمولاً توصیه کند تا به کنترل درد و التهاب کمک کنند. اگر پزشک شما داروهای خاصی تجویز کرده است، دقیقاً به دستورات او عمل کنید.
4. تعطیلی موقت: برخی از افراد ممکن است توصیه شود تا برای مدت معینی از تعطیلی موقت یا تغییرات در فعالیت‌های روزمره خود استفاده کنند. این به ناحیه زانو کمک می‌کند تا به ترمیم بهتری برسد.
5. مراقبت از ناحیه تزریق: ناحیه تزریق PRP باید تمیز و خشک نگه داشته شود. درخواست پزشک در مورد تعویض بندها یا دستکش‌ها را رعایت کنید. همچنین، از محلول‌های ضد عفونی کننده و راهکارهای مشابه استفاده نکنید مگر اینکه پزشک شما توصیه کند.
6. پیگیری با پزشک: از تعیین وقت‌های پیگیری با پزشک پس از تزریق PRP پیروی کنید. پزشک شما ممکن است تصاویر تصویری مانند اشعه ایکس یا سونوگرافی را برای ارزیابی نتایج استفاده کند و تغییرات در وضعیت ناحیه تزریق را ارزیابی کند.
7. گزارش علائم ناراحتی: اگر علائم ناراحتی یا عوارض نادری مشاهده کنید (مانند تب، عفونت، یا تغییرات غیرعادی در ناحیه تزریق)، باید به پزشک خود اطلاع دهید.